Aydın kavramının nesnelliği aydının doğuşu ilk aydınlar: Enbiya ve evliya aydının yapıtaşları: İdeoloji ve işlev aydın ile kafa emekçisi farkı hakim sınıf aydınının 'asil yalanları' devrimci sınıf-devrimci aydın kitle hareketi-aydın diyalektiği 'bağımsız' ve 'özerk aydın' örgütlenme ve aydın aydın metafizikleri: Düşüncenin aklın ve kültürün idealleştirilmesi. Kültür ve uygarlık nedir sınıfsal karakterleri ulusal kültür-uluslararası kültür kabile kültürünün feodal ve kapitalist kültürün evrenselliği ulusun ve Türk ulusunun yaratıcısı ulus kurgusundaki gerçeklik ve yanılsama ulusun mayasındaki ruh yabancı kültürün yerlileşmesi küreselleşme ve işçi sınıfının uluslararası kültürü. Doğu kültürü-Batı kültürü oriyentalizm Doğu-Batı ayrımının emperyalist karakteri insanlığın ortak gelişme yatağı ve Doğu'nun dinamizmi ileri-geri diyalektiği Türkiye'nin batılılaşma çıkazı.