Bu çalışmada tarihi Türk şivelerinde ikilemeler incelenmiştir. Eski Türkçe Dönemi'nden başlanarak Eski Türkiye Türkçesi Dönemi'ni de içine alan süreçte Türk dilinin önemli anlatım araçlarından biri olan ikilemelerin tarihsel süreçte kullanım biçimleri ve sıklıkları ortaya konmuştur.

Çalışmanın giriş bölümünde ikileme üzerinde çalışmalar yapan araştırmacıların konuya nasıl yaklaştıkları ve ikileme kavramı için hangi terimleri kullandıkları belirlenmiştir. Ortaya konan fikirlerden sonra bizim hangi kavramı ne amaçla tercih ettiğimiz belirtilmiştir. Çalışmamızın malzemesini veren eserler sıralandıktan sonra tezin yöntemi anlatılmıştır. İkileme olarak kabul etmediğimiz yapıların hangileri olduğu nedenleriyle birlikte verilmiştir.

Çalışmamızın birinci bölümünde elde edilen malzeme tarihsel sürece bağlı kalınarak her dönem için alfabetik biçimde sıralanmış ve örneklenmiştir. Çalışmamızın ikinci bölümünde ikilemeler anlam bakımından köken bakımından yapı bakımından ve görev bakımından sınıflandırılmıştır. Malzemenin çokluğu nedeniyle bu sınıflandırmalar sırasında tüm örnekler tekrar sunulmamış böylece gereksiz hacim artışının önüne geçilmiştir.

Sonuç bölümünde ise çalışmamızdan elde ettiğimiz sonuçlar sıralanmıştır. Hem tarihi Türk şivelerine göre hem de ikilemelerin oluşum biçimlerine göre değerlendirmeler yapılmıştır. Tezin sonuna çalışmamızda geçen ikilemelerin bir dizini eklenmiştir.