Tanıtım Metni        :
Usûl-i müsellemedendir ki (kabul edilmiş kurallardan biri de): Şerr-i cüz'î (küçük kötülük) için hayr-ı kesiri (büyük yararı) tazammun eden emri (içeren bir işi) terk etmek şerr-i kesiri (büyük kötülüğü) işlemek demektir. Ehvenü'ş-şerri (daha az zararlıyı) ihtiyar etmek (seçmek) elzemdir (çok lazımdır.).
Evet eski hikmetin (Antik felsefe ve bilimin) hayrı az hurafatı (temelsiz bilgileri) çok ezhan (zihinler) istidadsız (hazırlıksız) efkâr taklid ile mukayyed (düşünceler körü körüne uymakla kilitli) cehil avamda hükümferma (cehalet halkta egemen) olduklarından selef (Öncü Alimler) bir derece hikmetten nehyettiler (o felsefeyi yasakladılar.).
Fakat şimdiki hikmet (fen bilimleri) ona nispeten maddî cihetinde hayrı çok yalanı az; efkâr (düşünceler) dahi hür (özgür) marifet (eğitim) hükümfermadır (egemendir). Zaten her zamanın bir hükmü (yargısı) olmak gerektir.
[İşte Bediüzzaman'ın asıl Epistemolojisi ve bilgi felsefesi budur. Kendisi ancak 1920'lere kadar bilimleri takip ettiğinden ve ondan sonra başta Astro-fizik DNA Beyin yapısı ve Yazılım olmak üzere yüzlerce bilimsel gelişme olduğundan onun kitaplarını bu terazi ile tartmak lazımdır. Ehl-i ilmi özellikle ehl-i fen ve tabipleri Risalelerinden ve İslam'ın temel konularından soğutmamak gerekir. Yoksa o da Risaleleri de zaman nehri içinde kaybolup gideceklerdir.
Bir Not: Hikmet Osmanlıcada dört manaya geliyor. 1) Allah'ın hikmet ismi yani her şeyi bilimlere uygun ve yararlarla donanmış olarak yaratması. 2) Felsefe. 3)Fen bilimleri. 4) ve Yarar. Felsefe ve bilimler varlıkların yararlarını ve bilimsel yönlerini araştırdığı için o ismi almışlardır. Felsefe kelimesi Yunanca olup hikmet sevgisi demektir.]

****

İnsanlık soyut değerleri bildiğinden beri din-bilim savaşı başka bir deyimle üst korteks ile bilinçaltı yani akıl ve kalp çatışması hep var olmuştur. Fakat son iki yüzyıl içinde bu din-bilim çatışması onlarca alana taşındı. Ve dünya çapında milyonlarca kitap ve yayın ile bütün her yeri sardı.
Bu Muhakemat kitabı birkaç eksiği olmakla beraber 114 yıl önce yazılıp yayınlandığı halde bu sahada en ciddi ve en yararlı bir çalışmadır. Maalesef gerek Kilise ve gerek Diyanet bundan başka bir çözüm bulmuş değiller. Bu kitap Diyanet tarafından da yayınlandı. Ama kitap çok zor ve dili 120 yıl önceki dil olduğundan ve 114 yıl önce bilimler çok gelişmediğinden istifade tam olmuyor. Onun için Şerh ve izah ile tam tekmil ve ekleri ile beraber siz değerli okuyucularımla paylaşıyorum.
Umarım tam dengeli mutlu ve ilmi bir hayata altyapı olur.