Tasavvufta insan "âlem-i kübrâ"dır.

Çünkü insan kâinata göre çok küçük olduğu halde her şeyi kendinde toplar âlemlerin aslı ve yaratılış sebebidir. Bu yüzden gönül yere ve göğe sığmayan Cenâb-ı Hakk'ın insanda tecellî ettiği yerdir ilâhî nazargâhtır.

İslâm tasavvufunun en önemli âlimlerinden Abdülkerîm Cîlî el-Menâzıru'l-İlâhiyye isimli eserinin tercümesi olan Âriflerin Mertebeleri: İlâhî Nazargâhlar 'da 'beşer'likten çıkıp 'insan' makamına doğru yol alanların hangi duraklardan geçtiğini tasavvufî açıdan anlatarak "Allah'ı Görüyormuşsun Gibi İbâdet Et!" Murâkabe Mutlak Anlamda Tecellî Şuhûd ve Vücûd ile başlayan yolcuyu eğrilikten ve küçük günaha düşmekten koruyacak hata yapmaktan ve eksiklikten alıkoyacak 101 nazargâhı dile getiriyor.