Masonlukta Tanrının Varlığına ve Takdirine dair ve Ruhun Ölümsüzlüğüne dair kesin bir inanç vardır... Tanrı Doğada her yerdedir... İnisiyasyon ilksel vahyin ger- çeklerinin Tek bir Tanrının varlığının ve niteliklerinin Ruhun Ölümsüzlüğünün öğretildiği yerdir... Tanrı tüm nurun aktığı kaynaktır. Nurun özü alev olarak gelişen tezahürdür. Güneş onun temsilcisidir ve görünen suretidir... Hiram her masonun ulaşmaya çalıştığı ideali Kamil İnsanı temsil eder... İnsan evreni yaratan Panteist Tanrının bedeninden beslenen elemental kuvvetlerin soyundan gelir... Bir Tanrıya inanmak da Ruhun Ölmezliğine inanmak da bir çağa veya ülkeye ait bir dogma olmaktan çok öz bilincin bir uzantısıdır... Kadim dünyanın tüm öğretilerinin bir özeti olan Hermes'in bir taşa kazıdığı ve Zümrüt Levha adıyla bilinen kısa sözlerden üstünü yoktur ve hiçbir şey onunla kıyaslanamaz. Varlığın Birliği ve Uyumların Birliği Büyük Mısırlı Hiyerofanın bu tek önermesiyle ifade edilir; "Aşağıda olan yukarıda olan gibidir."
Albert Pike

Bu çalışma Amerikalı Hakim Büyük Amir Albert Pike'ın Ezoterizme bakışını ortaya koymak için kaleme alınmıştır. Ezoterizmin Pike'dan bugüne Dünya Masonluğunda öneminin göz ardı edildiği görülmektedir. Bunun yanında 19. Yüzyıl Masonik anlayışı ile günümüz bakış açısı arasındaki benzerliklere ve farklılıklara da yer verilmiştir. Şurası bir gerçektir ki Ezoterizm ne denli gözden uzak tutulmaya çalışılırsa çalışılsın her dönemde olduğu gibi günümüzde de insanlığa rehber olmaya devam etmektedir.
Cihangir Gener