Dünya ekonomilerinde bütünleşme yönünde ortaya çıkan gelişmelere paralel olarak merkez bankacılığı alanında da önemli değişiklikler olmuştur. Merkez bankaları kapsamlı bir yeniden düzenleme içerisinde girmiş ve bağımsız dünya çapından ilerleme kaybetmiştir. Şüphesiz bunda Avrupa Merkez Bankasının kurulması etkili olmuştur. Avrupa Merkez Bankasının kendisine verilen görev ve yetkilileri etkin bir şekilde yerine getirebilmesi politik otoritelerden bağımsız olmasıyla mümkündür. Yine Avrupa Merkez Bankası ile birlikte Eurosistemi oluşturan Ulusal Merkez Bankalarının Da bağımsız olmaları gerekmektedir. Zira tek para politikasının oluşturulması ve uygulanmasına aktif bir şekilde katılan Ulusal Merkez Bankaları arasındaki bütünlük ve uyum ancak bağımsız olmaları halinde sağlanabilir.

Bu nedenle Avrupa Merkez Bankasının bağımsızlığı Maastricht Anlaşması ile güvence altına alınmış ve Eurosisteme entegrasyon ile Ulusal Merkez Bankalarının bağımsızlık kriterleni gerçekleştirmeleri ön görülmüştür. Avrupa Birliği ile bütünleşme çabası içerisin de olan Türkiyenin de nihai amacı tam üyeliktir. Kronik enflasyon sorununu uzun bir süre çözemeyen Türkiye Merkez bankacılığı alanında dünyada yaşanan yeni gelişmeler ve Avrupa Birliği Normlarına uyumu dikkate alarak 25 Nisan 2001 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Kanununda değişiklik yapmıştır. Bu değişiklikler sonucunda banka bağımsızlık kazanmıştır

Bu çalışma Avrupa Birliğine tam üyeliği hedefleyen ve dolayısıyla Eurosisteme entegre olmak isteyen Ulusal Merkez Bankalarının gerçekleştirmesi gereken düzenlemeleri bağımsızlık çerçevesinde ele almakta ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasının bu açıdan değerlendirmektedir.

Çalışma büyük ölçüde Avrupa Merkez Bankasının yayınlarına dayanmaktadır. Avrupa Merkez Bankası tarafından hazırlanan aylık raporlar ve bu raporlarda yer alan makaleler yıllık raporlar ve yakınlaşma raporları çok sayıda dillere çevrilerek yayınlanmaktadır. Konuyla ilgilenenler wwwhcbint Sitesinde aynı kaynağı farklı dillerde ulaşabilmektedir.

Bu çalışma hazırlanırken büyük ölçüde yukarıda belirtilen yayınların hem Almanca hem de İngilizce olanlarına ulaşılmış ancak karmaşıklığa yer vermemek adına sadece İngilizce yayınlar kaynakça da gösterilmiştir.

Merkez bankasının bağımsızlığı konusunu Eurosisteme uyum açısında inceleyen bu çalışmanın ilgilenenlere faydalı olacağını umuyorum.