Cumhuriyetin aydın kurucu kadrosu arasında binbaşılık yazarlık ideologluk bakanlık diplomatlık ve başbakanlık yapmış çok yönlü bir şahsiyet olan Mehmet Recep Peker (1889-1950/ İstanbul) Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü'nün ardından Cumhuriyet'in "üçüncü adamı" olarak anılır.

Kemalizm'in ideolojik temellerini şekillendiren Peker'in 1946 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yaptığı konuşmalar dönemin siyasi atmosferini ve Cumhuriyet'in ilkelerine bağlılığını gözler önüne serer. Matbuat Kanunu'ndan Türk parasının değerine dinî tedrisattan irtica tehlikesine kadar geniş bir yelpazede görüşlerini aktaran bu metinler geçmişin düşünce dünyasına ışık tutarken bugüne de derin bir perspektif sunuyor.